تهيه غذا يكى ا زمهمترين اركان در توليد ماهيان زينتى به شمار ميرود و هزينه غذا به طور

معمول 30 تا 60 درصد كل هزينه لازم براى يك مجموعه توليد ماهيان زينتى را تشكيل

ميدهد. بنابراين غذاهاى مصنوعى بايد با توجه به ا صول علمى فرموله شوند وفرآ يندهاى

لازم به طور مطلوبى روى آ نها صورت گيرد

بدين ترتيب، در سيستمهاى پرورش ماهى با تراكم بالا تغذيه نامناسب به رشد غير متناسب

وبيما ريهاى تغذيه اى مى انجامد واز سوى ديگر ، به علت وجود شرائط نا كافى ، احتما ل

ابتلا به بيماريها نيز افزايش ميابد . به منظور تا مين تمامى تركيبات غذا ئى مورد نياز در حد

لازم ، به كارگيرى مقادير متعادلى از آ نها براى دستيابى به رشد مناسب ضرورى است.

اصولاً اجزاى جيره به دسته هاى ذيل تقسيم بندى ميشوند : منابع پروتئين ، منابع چربى ،

منابع ويتامين ، منابع مواد معدنى ، مواد رنگدانه و . . . .

اغلب توليد كنندگان ونگهدارندگان ماهيان زينتى با استفاده از دل گاو ، دل مرغ ، گوشت

ماهى وميگو ، پودر ماهى و. . . . نيازهاى پروتئينى وتا حدودى چربيهاى ضرورى ماهيان

زينتى را تا مين ميكنند

اكثراً تصور ميكنند چربى براى ماهيان زينتى مضر ميباشد ولى چربيهاى ضرورى براى رشد

و سلامتى ماهيان زينتى بسيار ضرورى هستند اين چربيها عمدتاً در روغن ماهى وروغن كبد

ماهى وروغنهاى گياهى كه عمدتاً شامل روغن سويا ، ذرت ، با دام زمينى و آ فتابگردان

ميباشند  البته اين نكته ضروريست كه تمامى اين روغنها بويژه روغنهاى حاصل از آبزيان

دريائى را بايد با استفاده از تركيبات آ نتى ا كسيدان تثبيت نمود

كمبود چربيهاى ضرورى در ماهيان زينتى باعث كاهش رشد ، خراشيدگى باله دُ مى ، التهاب

كبد ، تاخير در بلوغ جنسى ، كاهش خروج ماهيها از تخم وبر بقاء لارو اثر گذار است

البته اين نكته قابل تذكر است كه در مصرف چربيها در خوراك نبايستى زياده روى كرد زيرا

 مصرف بيش از حد چربيها براى ماهى مضر ميباشد

مقدار 25 تا 30 سى سى روغن در يك كيلو خوراك توصيه ميگردد البته وقتى تمامى اجزاخوراك با هم مخلوط گرديد در آ خرين مرحله روغن را اضافه ميكنيم و غذائى كه روغن به آ ن  اضافه شده است را بهتر است بعد از چند ساعت از اضافه كردن روغن براى تغذيه ماهيها استفاده شود

ويتامينها ومواد معدنى

وجود ويتامينها و موا د معدنى  براى بقا ، رشد وتوليد مثل ماهيان زينتى بسيار ضرورى

هستند مواد غذائى طبيعى ممكن است به تنهائى براى حفظ حيات جمعيت ماهيان زينتى در

يك سيستم پرورشى كافيست اما براى بالا بردن كيفيت توليد از تمامى جهات ومتعاقب آ ن يك

سود دهى قابل قبول اين مواد غذائى كافى نيستند

كمبود ويتامينها ومواد معدنى  در ماهيان زينتى شامل : كاهش اشتها ، طولا نى تر شدن

دوره رُشد ماهى ، تا خير در بلوغ جنسى ماهى ، كاهش در تعداد ودفعات تخمريزى ، كاهش

در توليد اسپرم ، افزايش حساسيت ماهى به عوامل بيماريزا واسترس ، خونريزى داخلى

وخارجى ،ايجاد ناهنجارى در شكل ظاهرى ماهى ( مانند تغيير در شكل وفُرم باله ها ، كوتاهى

طول بدن ، كوتاه شدن سرپوش آ بششى ، تغيير شكل فكها ، انحناء ستون فقرا ت و. .  .  . )

بى رنگ شدن ماهى ، خراشيدگى باله ها ، كاهش جذب كلسيم  از آ ب محيط اطراف ، تورم

در كبد وكليه ، فعاليت اندك ماهى ( عدم تحرك ماهى ) ، ترس از نور در برخى از گونه ها ،

مات شدن چشمها ، ايجاد ضايعات سياه در بدن وآ بششها ، از دست رفتن رنگدانه ها وسياه

شدگى در ماهى ، ريزش فلسها ، تجمع چربى در كبد ، طولانى شدن ترميم زخمها و خراشها

ايجاد بيمارى سوراخ در سر ماهيها به خصوص در سيچلايدها ، تلفات در لاروها

    وايجاد حالت پريشانى وبيحالى در ماهى ميبا شد

اغلب توليد كنندگان ماهيان زينتى به غذاى دست ساز خودشان ، مولتى ويتامين ا نسانى  و

يا سبزيجات مختلف اضافه ميكنند كه تصور ميكنند نياز ويتامين ماهيان خود را تامين ميكنند

شما بايد اين نكته را بدانيد كه ويتامينهاى انسانى بدليل مايع بودن ، اكثر آ ن به دليل نفوذ در

آ ب ا كسيده ميشوند وخاصيت اصلى خود را از دست ميدهند ودر ضمن محيط آ بى محل

زندگى ماهيان را آ لوده ميكنند وباعث رشد كنترل نشده ميكروارگانيسمها شده كه متعاقب آ ن

سطح اُ كسيژن آ ب كاهش يافته و عوامل استرس زا در محيط بوجود مى آ يند كه اين

وضعيت بهيچ وجه براى توليد كننده مناسب نيست.

توصيه ميشودمكمل ويتامين وموا د معدنى استفاده شود كه اولاً مخصوص آ بزيان باشند و

ثانياً به صورت پودر بوده ودر برا بر حرارت و رطوبت مقاوم باشند

البته اين نكته قابل تذكر است مصرف سبزيجات مثل : اسفناج پخته ، نخود فرنگى پخته

پوست گرفته شده ، جوانه گندم ، فلفل ،كلم قرمز پخته ، حبوبات پخته شده ، سويا ، يونجه

و . . . . بسيار خوب است و براى ماهى بسيار مفيد است اما براى رشد ، بقا وتوليد مثل

ايده آ ل در يك محيط پرورش متراكم كامل وكافى نميبا شد و مصرف زيا دآ نها باعث آ لودگى

آ ب ميشود

ازويتامينهاى ضرورى براى ماهيان زينتى ميتوا ن به ويتامين A ، B1 ، B2 ، B5 ، B6 ،

B12 ، C ، D3 ، E ، H (بيوتين) ، K3 و كولين كُلرايد اشاره كرد

واز موا د معدنى ضرورى  ميتوان به منگنز ، آ هن ، روى ، سلنيم ، يُد ، كُبالت اشاره كرد

البته مقدار مصرف عناصر ذكر شده داراى يك حد استاندارد ميباشد كه بايستى تحت نظر يك

متخصص آ بزيان مصرف شود

البته اين نكته قابل ذكر ميبا شد كه هر يك از ويتامينها ومواد معد نى داراى تاثير مخصوص

به خود ميباشند و كمبود هر يك كدام ا ز ويتامينها را ساير ويتامينها نميتوانند جبران كنند و

ما بايستى ويتامينها ومواد معد نى را به صورت تركيبى از انواع ويتامينها ( به صورت

كمپلكس مولتى ويتامين ومواد معد نى ) و مواد معدنى ، البته با محاسبه دقيق مقدار مورد

نياز براى رشد ، بقا وتوليد مثل براى ماهيان زينتى مصرف نمائيم

رنگدانه ها

هميشه رنگ ماهيان زينتى در فروش و تقاضاى آ نها تاثير بسيار مهمى داشته است ما

شاهد اين هستيم كه در بازار، ماهيان توليد شده در داخل نسبت به ماهيان واردا تى  از رنگ

ودرخشندگى كمترى برخوردار هستند كه اين مسا له مربوط به مديريت بهداشتى وتغذيه اى

سالن توليد ماهيان زينتى ميشود.

عده اى از توليد كنند گان با اضافه كردن گياهان رنگى مثل اسفناج ، چغندر ، فلفل دُلمه اى

قرمز و. . . . به خوراك ماهيان زينتى تصور ميكنند ميتوان باعث تقويت رنگ ظاهرى ماهى

شد اما اين عمل در سيستم پرورش متراكم براى تقويت رنگ ماهى كامل نميباشد وما بايستى

درجيره غذائى مقدارى رنگدانه خالص البته با مشورت يك فرد متخصص به خوراك اضافه

كنيم تا ماهيان زينتى به يك كيفيت بالا از نظر رنگ برسند

كاروتنوئيدها مهمترين رنگدانه ميباشد كه خود آ ن شامل انواعى از رنگدانه ها ميباشد مانند

آ ستازانتين ، زيزانتين ، كانتازانتين ، زانتوفيل ، لوكانتين زرد و. . . .

رنگدانه ها محلول در چربى هستند ودرماهيان زينتى درعضلات ، پوست وغدد جنسى ذخيره

ميشوند اما ماهيان قادر به ساختن رنگدانه در بدن خود نيستند واز محيط اطراف خود

رنگدانه را دريافت ميكنند

رنگدانه ها علاوه بر تاثير بر رنگ ودرخشندگى ظاهرى ماهى ، تاثير برتحريك دستگاه

ايمنى، نقش در توليد مثل وسلامتى لاروها دارند

          
براى مصرف رنگدانه در خوراك ماهيان زينتى بايستى اول آ ن مقدار معين از رنگدانه را

در روغن مايع مخلوط كرده وسپس در غذاى ماهيان زينتى مخلوط كرد البته اين نكته لازم

به ذكر است اگر با رنگدانه ها مكمل ويتامينى هم در غذاى ماهيان استفاده شود تاثير قويترى

بر روى رنگ ودرخشندگى ماهى خواهد داشت

http://www.discus.ir